Uzun Kemer
Uzun Kemer
İstanbul’un su ihtiyacını karşılamak amacıyla inşa edilen Kırkçeşme Su Yolu’nun en büyük kemeri olan Uzun Kemer, adını 711 metrelik uzunluğundan alır. Kemerburgaz ile Cebeci köyü arasında konumlanan bu etkileyici yapı, aynı zamanda hattın en karmaşık mühendislik çözümlerinden birini barındırır.
Kemerin ilk yapımı Bizans dönemine kadar uzanır. Ancak bugünkü hâli, Kanuni Sultan Süleyman’ın emriyle Mimar Sinan tarafından yeniden inşa edilmiştir. Sinan, mevcut Bizans kalıntıları üzerine dayanıklı bir yapı kurmuş; ancak 1563’te yaşanan büyük bir sel felaketi sonrası kemer ciddi hasar almıştır. Bu olay üzerine yapı, Sinan tarafından ikinci kez ve daha gelişmiş bir mühendislik anlayışıyla ele alınmıştır.
Yeniden inşa edilen kemerde trapez kesitli ayaklar, farklı açıklıktaki kemer gözleri ve yük dağılımını optimize eden çift katlı bir tasarım dikkat çeker. Kemerin alt katı günümüzde hâlâ işlevseldir; üzerinden karayolu geçişi sağlanırken, üst katı su taşımaya devam etmemektedir.
Uzun Kemer, yalnızca teknik açıdan değil, dönemin zorlu koşullarına rağmen sürdürülen su temini çalışmalarının ve Mimar Sinan’ın mühendislikteki yetkinliğinin bir simgesi olarak da önem taşır.