Sultan III. Murad Köşkü

III. Murad Has Odası, 1579 yılında Sultan III. Murad’ın emriyle Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş ve Harem yapılaşmasının en önemli eserlerinden biridir. Kanuni Sultan Süleyman’a ait olduğu düşünülen Has Oda’nın yerine yapılmış olan bu yapı, yüzyıllar boyunca padişahın özel dairesi ve resmi kabul salonu olarak kullanılmıştır. 16. yüzyıl Osmanlı mimarisinin en ihtişamlı örneklerinden biri olan köşk, anıtsal kemerlere oturan büyük kubbeli ana mekânı, simetrik iç detayları ve klasik Osmanlı süslemeleriyle dikkat çeker.

İç mekânda, 16. yüzyıl İznik çinileri, mavi zemin üzerine beyaz Ayet-el Kürsî yazı kuşağı ve malakâri tekniğiyle yapılmış rumî ve palmet motifleri süslemeler bulunur. Mermer söveli pencereler, kemerli nişler, sedef ve bağa kaplamalı dolap kapakları gibi klasik Osmanlı unsurları mekâna zarafet katar. Ahşap üzerine altın yaldızlı 18. yüzyıla ait baldaken tahtlar, oymalı oturma şirvanları ve büyük ocak odanın önemli detaylarıdır.

III. Murad Has Odası, hem yazlık hem kışlık köşkün aynı çatı altında bulunduğu saraydaki tek örnek olmasıyla özgündür. Mermer Sofa’ya açılan pencere ve “hayat”ın başlangıcını simgeleyen çeşme, yapının diğer anlamlı öğelerindendir. Bu köşk, Osmanlı mimarisinde estetik, fonksiyonellik ve sembolizmi bir araya getiren başlıca eserlerden biridir.