Haseki Hürrem Hamamı

 Sultanahmet Meydanı’nda, Ayasofya ile daha sonra inşa edilecek Sultanahmet Camii arasında yer alan bu çifte hamam, Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Haseki Hürrem Sultan tarafından 1556-1557 yıllarında Mimar Sinan’a yaptırılmıştır. Roma dönemine ait Zeuxippus hamamlarının kalıntılarına yakın bir konumda yer alır.

 Hamam, kadınlar ve erkekler bölümleri sırt sırta yerleştirilmiş şekilde planlanmıştır. Her iki bölüm eşit büyüklükte olup 75 metre uzunluğundaki yapıda klasik Osmanlı hamam mimarisinin simetrik anlayışı dikkat çeker. Erkekler kısmına Ayasofya cephesinden, dört mermer sütunlu üç kubbeli bir geçitle girilirken; kadınlar kısmına ise batı cephesinden, duvarlarla korunan bir yol ve merdivenlerle ulaşılır. Girişlerdeki büyük kubbeler soğukluk ve soyunmalık alanlarını, ortadaki daha küçük kubbeler ise sıcaklık bölümlerini örter.

 1910 yılına kadar hamam işlevini sürdüren yapı, sonrasında uzun yıllar kapalı kalmış; zamanla cezaevi, benzin ve kâğıt deposu gibi farklı amaçlarla kullanılmıştır. 1950’li yıllarda onarım görmüş olsa da esas restorasyonu 2008 yılında başlamış, 2011’de yeniden hamam olarak hizmete açılmıştır.

 Şehir imarına yaptığı katkılarla öne çıkan Hürrem Sultan, bu yapı dışında İstanbul ve Edirne’de külliyeler inşa ettirmiş, hac yolları boyunca da pek çok vakıf eseriyle Osmanlı izini sürdürmüştür.