Gazi İskender Paşa (Kanlıca) Cami
Gazi İskender Paşa (Kanlıca) Cami
Külliyeye bağlı 1564 tarihli hamam ise küçük boyutlu olup, planı tam bilinmemekle birlikte soyunmalık, ılıklık, sıcaklık ve halvetten oluşmaktadır. 19. yüzyılda eklenen muvakkithane ise sekizgen planlı ve ahşap üst yapılı bir yapıdır; üzerinde 1850 tarihli kitabe bulunur.
Harim kısmı ahşap tavanla örtülüdür; Evliya Çelebi döneminde kurşun kaplı çatısı ve altında kubbesi olduğu aktarılır. Mihrabı mukarnaslıdır, minberi günümüze ulaşmamıştır. Kapı üzerinde 967 (1559-60) tarihli Arapça kitabe yer alır. Türbe, İskender Paşa ve oğlu Ahmed Paşa’ya ait olup, dikdörtgen planlı, kâgir duvarlı ve ahşap çatılıdır. Türbenin klasik Osmanlı mimarisinden farklı yapısı, üzerinin sonradan kaplandığını düşündürür. ü
İstanbul’un Beykoz ilçesi Kanlıca semtinde yer alan İskender Paşa Külliyesi, Mimar Sinan’ın eseridir ve “Magosa fatihi” unvanıyla tanınan Gazi İskender Paşa tarafından Kanunî Sultan Süleyman ve II. Selim dönemlerinde yaptırılmıştır. Külliyeden günümüze yalnızca cami ve türbe ulaşmıştır. 1917’de çıkan yangın ve 1925’te yapılan yol genişletme çalışmaları sonucu külliyenin hamamı, çevre duvarları, avlu kapıları ve bazı ek yapılar kaldırılmıştır.
Cami, enine dikdörtgen planlı ve kesme küfeki taşından inşa edilmiştir. Duvarlarda alt ve üst olmak üzere iki sıra pencere bulunur; alt pencereler kesme taş çerçeveli ve sivri kemerli, üstleriyse alçı şebekeli revzenlerle süslüdür. Son cemaat yeri sonradan ahşapla kaplanmış ve kat eklenmiştir. Kare tabanlı çokgen gövdeli minaresi, klasik Osmanlı üslubunun güzel bir örneğidir.
