Çinili Hamam (Barbaros Hayreddin Paşa Hamamı)

Fatih ilçesi Kırkçeşme Mahallesi’nde, İtfaiye Caddesi ile Çinilihamam Sokağı’nın kesişiminde yer alan yapı, muhtemelen 1540–1546 yılları arasında Barbaros Hayreddin Paşa tarafından Mimar Sinan’a inşa ettirilmiştir. Beşiktaş’ta bulunan ve günümüze ulaşmayan medresesine vakfedilen bu çifte hamam, mimari kimliğiyle Osmanlı hamam sanatının seçkin örnekleri arasında yer alır.

Erkekler ve kadınlar bölümleri simetrik plan düzenine sahiptir: kubbeli soyunmalık, tonoz örtülü ılıklık ve haç planlı sıcaklık bölümlerinden oluşur. Göbektaşı etrafına yerleştirilen dört eyvan ve dört halvet, klasik düzenin izlerini taşır. Hamamın külhanı hâlâ orijinal konumundadır. 19. yüzyılda soyunmalıklara camekânlar eklenmiş, erkekler kısmına mermer bir havuz yerleştirilmiştir. Caddenin zamanla yükselmesi sonucu yapı birkaç basamakla inilecek hâle gelmiştir.

Yapıya adını veren çiniler, günümüzde yalnızca erkekler kısmındaki sıcaklık bölümünde görülür. XVI. yüzyıla ait bu İznik işi panolar, mavi-fîrûze renklerde, bitkisel motiflerle bezenmiş ve zarif Farsça hammâmiyye beyitleriyle süslenmiştir.

1728 ve 1838’deki büyük yangınlardan zarar gören hamam, sonraki yıllarda onarılmış; ön cephesindeki revaklardan bazıları bu süreçte kaybolmuştur. Yapı günümüzde hâlen kullanılmaktadır.